Η Γάζα είναι... ( Μαθήματα επιβίωσης) της Μ. Παπαδημητρίου
Σήμερα, η μεγαλύτερη αγανάκτησή μου αφορά την Παλαιστίνη, τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη. Η αιτία της αγανάκτησής μου είναι η έκκληση που έκαναν κάποιοι θαρραλέοι Ισραηλίτες της διασποράς: Κοιτάξτε που οδήγησαν αυτή τη χώρα οι ηγέτες μας, ξεχνώντας τις θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες του ιουδαϊσμού. Πρωτοπήγα εκεί το 2002-από τότε ξαναπήγα άλλες πέντε φορές. Πρέπει να διαβάσετε οπωσδήποτε την έκθεση του Ρίτσαρντ Γκόλντστοουν για τη Γάζα (Σεπτέμβριος 2009), στην οποία αυτός ο Νοτιοαφρικανός δικαστής- εβραίος και μάλιστα σιωνιστής- κατηγορεί τον ισραηλινό στρατό ότι προέβη «σε πράξεις που μπορούν να χαρακτηριστούν, υπό ορισμένες συνθήκες, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» στη διάρκεια της επιχείρησης «Συμπαγές (ή Βαρύ) Μολύβι».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Stephan Hessel «Αγανακτήστε!» (μετάφραση: Σώτη Τριανταφύλλου), εκδόσεις Πατάκη, 2011.
Στις 27 Δεκεμβρίου 2008 οι ισραηλινές δυνάμεις εξαπέλυσαν επιχείρηση εναντίον της Λωρίδας της Γάζας η οποία και συνεχίστηκε επί τρεις εβδομάδες. Στη διάρκεια της επιχείρησης αυτής εναντίον μιας περιοχής η οποία έχει χαρακτηριστεί ως μια ανοικτή και υπαίθρια φυλακή για πάνω από 1.500.000 Παλαιστινίους, η υπερσύγχρονη στρατιωτική μηχανή του Ισραήλ στράφηκε ενάντια σε άοπλους Παλαιστινίους. Όταν στο τέλος αναγκάστηκε να αποσυρθεί έχοντας υποστεί μια δεύτερη πολιτική ήττα μετά την ήττα την οποία υπέστη από τις δυνάμεις της Χεζμπολάχ στο Λίβανο, άφησε πίσω της 1387 νεκρούς, πολλές χιλιάδες τραυματίες, 20.000 ισοπεδωμένα σπίτια και κατεστραμμένες υποδομές της Λωρίδας της Γάζας. Όσο και αν οι Παλαιστίνιοι έχουν «συνηθίσει» στην αντίσταση κατά του φασιστικού κράτους του Ισραήλ, αυτές οι επιδρομές μένουν ανεξίτηλες και χαράσσουν τραυματικά τις μνήμες των παιδιών. Τους επόμενους μήνες που ακολούθησαν γράφτηκαν από παιδιά της Παλαιστίνης, ηλικίας 13 έως 17 ετών, οι Μονόλογοι της Γάζας. Στα γραπτά αυτά οι νεαροί μαθητές καταγράφουν τα πάντα. Το φόβο απέναντι στο θάνατο, τις απώλειες της οικογενείας τους αλλά και των συμμαθητών τους, τους εφιάλτες οι οποίοι στοιχειώνουν τον ύπνο τους. Μαζί με αυτά όμως καταγράφουν και τη δίψα για τη ζωή, την αγάπη τους για την πατρίδα, τα νεανικά τους όνειρα και τον πόθο τους για δημιουργία. Είναι ενδεικτικό το απόσπασμα του κειμένου: «Μόνο η θάλασσα με βοηθάει να ονειρεύομαι. Όταν στέκομαι στην ακτή φαντάζομαι την Κύπρο, ένα ταξίδι στο Παρίσι, μία πτήση στη Ρώμη…» Μαχμούτ, έτος γέννησης 1995
Κείμενα συγκλονιστικά για το πώς η νέα γενιά της Παλαιστίνης μεγαλώνει ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, ανάμεσα στην τρομοκρατία και τη χαρά. Οι Μονόλογοι αυτοί απασχόλησαν καθηγητές και μαθητές σε πάνω από 40 χώρες μέχρι που στις 29 Νοεμβρίου 2010 παρουσιάστηκαν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη από μαθητές όλων αυτών των χωρών με σκοπό να δουν αυτοί που ορίζουν τις τύχες των λαών τι συμβαίνει στις ψυχές των παιδιών όταν καταπατώνται όλα τα άρθρα των συνθηκών που οι ίδιοι έχουν υπογράψει.
Τους μονολόγους αυτούς πήρε η Μάνια Παπαδημητρίου, γνωστή μας και από την παλαιότερη παράσταση για το Παλαιστινιακό «Το όνομά μου είναι Rachel Corrie » και αφού τους παρουσίασε σε αρκετές πόλεις το καλοκαίρι που μας πέρασε, τους ανεβάζει φέτος στο θέατρο Επί Κολωνώ. Η πολιτικοποιημένη όσο και ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη στον αγώνα των Παλαιστινίων σκηνοθέτης, σύνθεσε τα γράμματα των παιδιών και πρότεινε μια ανάγνωσή τους κάτω από το πρίσμα του σήμερα. Πλαισίωσε τις καταθέσεις των παιδιών με οπτικοακουστικό υλικό από τον Παλαιστινιακό αγώνα αναδεικνύοντας έτσι το βάρος της Μαρτυρίας. Προσπάθησε να συνδέσει τις αντικατοχικές αντιστάσεις της Παλαιστίνης με τις αντικατοχικές αντιστάσεις της Πλατείας Συντάγματος. Από το σκηνοθετικό εύρημα της χρήσης του Μαλόξ μέχρι την παράθεση οπτικοακουστικού υλικού από τις κινητοποιήσεις των Ελλήνων Αγανακτισμένων, η προσπάθεια για επικαιροποίηση είναι εμφανής. Αν όμως το σώμα του κειμένου μπορεί να παρουσιαστεί ως θεατρικό δρώμενο ή ως μια προσπάθεια πειραματισμού πάνω σε μονολόγους, αδυνατεί να σταθεί ως θεατρικό κείμενο για τον εαυτό του. Χωρίς να χάνει βέβαια ούτε ελάχιστο από την αξία της αυθεντικής μαρτυρίας.
Παρουσιάζοντας την παράσταση σε ένα πρώτο επαγγελματικό ανέβασμα (όσον αφορά τους ηθοποιούς) δείχνει να αδυνατεί να μεταφέρει τις τραγικές εμπειρίες (βιωμένες ως τέτοιες και όχι ως λογοτεχνική μεταφορά) των παιδιών που τις κατέγραψαν. Τα ίδια τα κείμενα χαρακτηριζόμενα από μια ιδιαίτερη χαρμολύπη καρκινοβατούν ανάμεσα στη φοβική καθημερινότητα και στην όλο λαχτάρα διάθεση ξεπεράσματός της. Ως τέτοια χρειάζονται μια ιδιαίτερη προσπάθεια για να αναδειχτούν και κυρίως για να «λειτουργήσουν» θεατρικά. Παρόλα αυτά είναι μια παράσταση την οποία προφανώς αξίζει κάποιος να παρακολουθήσει έστω και για το βάρος της μαρτυρίας που κουβαλά.
Υ.Γ.1 Η παράσταση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του σκηνοθέτη και ακτιβιστή Juliano Mer- Khamis, που δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 2011στην παλαιστινιακή πόλη Jenin. Ο Juliano Mer-Khamis ίδρυσε στην Jenin το Freedom Theater, που λειτουργεί μέχρι και σήμερα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου