Δεν είναι ότι η Κίνα είναι απλά και μόνο μια μεγάλη χώρα. Είναι ότι η επαφή με ένα τόσο λαμπρό και μεγάλο πολιτισμό δεν ταξινομείται εύκολα, μιας και κάθε τομέας του αξίζει ιδιαίτερης όσο και εκτενούς αναφοράς. Δεν είναι ότι είναι η τρίτη σε έκταση χώρα, ούτε ότι είναι η πολυπληθέστερη με 1,4 δισεκατομμύρια κατοίκους. Είναι ότι πρόκειται για ένα πολιτισμό 5.000 ετών με επιδόσεις στην αρχιτεκτονική, κεραμική, υφαντουργία, φιλοσοφία, ποίηση, λογοτεχνία, θέατρο, καλλιγραφία, επιστήμες και πλήθος άλλων ακόμα.
Θα επιχειρήσουμε μια συνοπτική παρουσίασή τους σε τέσσερα τμήματα, όσα είναι και τα άστρα που πλαισιώνουν τη σημαία της.
Η ΚΙΝΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Ο λαμπρός αυτός πολιτισμός είναι ένας από τους αρχαιότερους του κόσμου μιας και έρχεται από τα βάθη της τρίτης χιλιετίας π.Χ. Είχε την τύχη να αναπτυχθεί στις πεδιάδες που γονιμοποιούν οι γιγάντιοι ποταμοί Κίτρινος, Μακρύς και Μαργαριταρένιος και είναι αυτοί οι ποταμοί που βοήθησαν στην δημιουργία μιας αγροτικής κοινωνίας, δυναμικής και παραγωγικής, δίνοντας τον τόνο της αυτάρκειας μέχρι τις μέρες μας.
Ήταν το 221 π.χ. όπου ο Κιν Σι Χουάνγκ Τι κατόρθωσε να υπερισχύσει των άλλων βασιλείων και να ενοποιήσει όλες τις φυλές σε μία, βάζοντας έτσι τις βάσεις για το κράτος που θα πάρει το όνομά του. Επέβαλε ενιαία γραπτή γλώσσα, ενοποίησε τα μέτρα και τα σταθμά, κατασκεύασε πυκνό οδικό δίκτυο, έφτιαξε εντέλει ένα συνεκτικό και οργανωμένο κράτος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο Μάο Τσε Τουνγκ αναφερόταν θετικά στην προσωπικότητα του Κιν, εξαιτίας του ότι ήταν αυτός που πρώτος έκανε την Κίνα ενιαίο και ισχυρό κράτος αλλά και γιατί πολέμησε τον κομφουκιανικό συντηρητισμό, ο οποίος υπήρξε ο κυριότερος ανασταλτικός παράγοντας στην ανάπτυξη της χώρας.
Λαός με ιδιαίτερη αδυναμία στον πολιτισμό, εκτός του ότι ο ίδιος διέπρεψε σε πάρα πολλούς τομείς, όπως είπαμε, δείχνει ιδιαίτερο σεβασμό στις χώρες που χαρακτηρίζονται από μακραίωνη πολιτιστική παράδοση. Ίσως είναι αυτός ο λόγος για τη στάση που κρατούν όταν ακούν ότι είσαι από την Ελλάδα, που στη γλώσσα τους ονομάζουν «Σσί Λά», το οποίο ερμηνεύεται ως Ο Φάρος της Δύσης.
Η ΚΙΝΑ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Λαός εργατικός, άοκνος και εφευρετικός ανέπτυξε τις τέχνες, τα γράμματα και τις επιστήμες όσο λίγοι. Αν και κυρίως τον γνωρίζουμε εξαιτίας του μεταξιού (εξ ου και ο Δρόμος του Μεταξιού που έκαναν τα καραβάνια από και προς τη Δύση) και της πυρίτιδας, οι επιδόσεις τους υπήρξαν αναρίθμητες. ‘Ήταν αυτοί οι οποίοι κατόρθωσαν γύρω στο 105 μ. Χ. να εφεύρουν το χαρτί, ένα από τα μεγαλύτερα ευεργετήματα της ανθρωπότητας. Ακολούθησε η (σινική) μελάνη, η τυπογραφία, η καλλιγραφία, τα χαρτονομίσματα για τα οποία δεν χρειάζεται να πούμε πόσο βοήθησαν στην εξέλιξη του πολιτισμού.
Και βέβαια δεν είναι μόνο αυτά. Η πορσελάνη, το τσάι, τα γυαλιά, το θέατρο σκιών (πέρα από την αναγνώριση του Καραγκιόζη από την Ουνέσκο ως τούρκου), γεννήθηκαν στη μεγάλη αυτή χώρα.
Ήδη από την Τρίτη χιλιετία π. Χ. ο κινέζικος λαός δημιουργούσε οργανωμένους οικισμούς, αντιπλημμυρικά έργα, υδραυλικά έργα, γέφυρες και διώρυγες. Και όλα αυτά με το ανθρώπινο μέτρο μιας και η σκέψη τους ήταν ενταγμένη σ’ αυτό. Όσο συχνά βλέπεις αρχιτεκτονικές κατασκευές να εκτείνονται σε έκταση, άλλο τόσο σπάνια τις βλέπεις να ορθώνονται προς τον ουρανό, γιατί είναι το ανθρώπινο μέτρο αυτό βάσει του οποίου κατασκευάστηκαν. Κι αν στην Ελλάδα τα οικοδομήματα είναι ενταγμένα στο ανθρώπινο όσο και στο φυσικό περιβάλλον εκεί με τις ιδιαίτερες κυρτές στέγες τους σου δίνουν την εντύπωση ότι όλα (σπίτια, ναοί, δημόσια κτήρια) αιωρούνται λίγα μέτρα πάνω από τη γη.
Η ΚΙΝΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Όντας για πολλά χρόνια αγροτική κοινωνία βάσισε τη λειτουργία της στην ισομερή ανάπτυξη των αγροτικών κοινοτήτων. Είναι αυτός ο κοινοτισμός που διαπερνούσε μέχρι πρόσφατα την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική δομή της χώρας. Η ισχυρή αγροτική οικονομία είναι αυτή η οποία μέχρι τώρα την έκανε αυτάρκη σε τρόφιμα, είναι αυτή που δημιούργησε τη βάση για την ανάπτυξη των τεχνών και των επιστημών που αναφέραμε. Και είναι η διορατικότητα του Μάο Τσε Τουνγκ, ο οποίος ως γνώστης της ιστορίας και των παραδόσεων της Κίνας, κατόρθωσε να εμπνεύσει τον αγροτικό πληθυσμό και να τον οδηγήσει στη νίκη κατά των ξένων αποικιοκρατών όσο και των τοπικών συμμάχων τους. Μη ξεχνάμε ότι η Κίνα υπέφερε για χρόνια από την επέμβαση των ξένων δυνάμεων (Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία) οι οποίες επέβαλαν στους ντόπιους τη χρήση οπίου, εξαιτίας της οποίας, σε μια προσπάθεια αντίστασης, οι Κινέζοι έκαναν δύο πολέμους.
Η Κίνα επίσης είναι η χώρα της Πολιτιστικής Επανάστασης, μιας διαδικασίας κατά την οποία την πολιτική δεν την διαχειριζόταν κάποιος διαμεσολαβητικός οργανισμός (όπως είναι το κόμμα ή το κράτος) αλλά ή ίδια η κοινωνία μέσα από δημόσιες ανοικτές συνελεύσεις, συζήτηση και κριτική. Ένα διαρκές και ζωντανό πείραμα Άμεσης Δημοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτοί οι οποίοι ευθύνονται για την παλινόρθωση του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος στην Κίνα είναι αυτοί οι οποίοι είχαν υποστεί αυστηρή κριτική κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης για τις ιδέες τις οποίες εξέφραζαν και βέβαια είναι αυτοί οι οποίοι συστηματικά, πατώντας σε υπαρκτά λάθη, έχουν ενορχηστρώσει τα τελευταία 35 χρόνια μια εκστρατεία συκοφάντησης και απαξίωσής της.
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΙΝΑ
Μετά τη λήξη της Πολιτιστικής Επανάστασης και την κυριαρχία των απόψεων του Λιου Σάο Σι και του Τενγκ Σιάο Πινγκ η ρότα της Κίνας άλλαξε. Η πλήρης όσο και γοργή εκβιομηχάνιση της χώρας με κάθε κόστος ήταν η βασική επιλογή. Αυτή ακριβώς οδήγησε ήδη από το 2003 στις εκτιμήσεις των παγκόσμιων οικονομικών κύκλων για το φαινόμενο ΒΡΙΚ (από τα αρχικά των χωρών Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα). Ειδικά για την Κίνα, τη μεγαλύτερη ανάμεσα στις υπόλοιπες τέσσερις, προβλεπόταν ότι το 2015 θα καταλάμβανε τη τέταρτη θέση ανάμεσα στις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη πίσω από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και τη Γερμανία. Τον περασμένο μήνα με την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου του 2010 πέρασε στη δεύτερη θέση. Η ανάπτυξη αυτή έχει οδηγήσει τα αστικά κέντρα της Κίνας όπως π.χ. τη Σαγκάη (με 20.000.000 κατοίκους) να αναπτύσσονται και να οικοδομούνται γοργά με ουρανοξύστες, τους οποίους κατασκευάζουν παγκοσμίου φήμης προσκεκλημένοι αρχιτέκτονες. Εμπορικές εκθέσεις τρέχουν συνεχώς σε όλες τις μεγάλες κινεζικές πόλεις, λειτουργώντας ως πόλοι έλξης για επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Πλέον ο μητροπολιτικός χαρακτήρας των αστικών κέντρων δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από τη δύση.
Όχι βέβαια χωρίς αντίτιμο. Η ξέφρενη οικονομική ανάπτυξη έχει οδηγήσει στην καταστροφή των «υδάτινων δρόμων», μιας και τα ποτάμια είναι πλέον ακατάλληλα όχι μόνο ως πόσιμο νερό αλλά ακόμη και για πότισμα των καλλιεργειών.
Οι κοινωνικές ανισότητες συνεχώς αυξάνονται και αυτό το οποίο προσπαθούσε να αντιμετωπίσει η Πολιτιστική Επανάσταση, για την ισοβαρή ανάπτυξη πόλης και χωριού, λύνεται θριαμβευτικά υπέρ της πρώτης. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος αυτή τη στιγμή για την Κίνα είναι εσωτερικός, είναι το κατά πόσο θα μπορέσει αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα, το κατά πόσο θα μπορέσει να ελέγξει την ανισομερή ανάπτυξη όσο και το πολυποίκιλο μωσαϊκό των κατοίκων της υπαίθρου.
Οι Κινέζοι αποκαλούν τη χώρα τους Ζονγκ Γκούο δηλαδή Χώρα του Κέντρου. Το Κέντρο είναι βασική έννοια κλειδί στην κινέζικη σκέψη. Στο ιδεόγραμμα συμβολίζεται με ένα ορθογώνιο που δηλώνει τη γη και μια κάθετη γραμμή που διαπερνά τον κεντρικό της άξονα. Κι απ’ ότι φαίνεται αυτή ακριβώς την τύχη επιδιώκουν για τη χώρα τους.
Να την καταστήσουν Χώρα του Κέντρου της Γης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου