Μεγάλη Πέμπτη

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος Μυστικός Δείπνος. 1568, Λάδι σε ξύλο, διαστάσεων 43×52 εκατοστά. Βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη στη Μπολόνια της Ιταλίας.


Μεγάλη Πέμπτη της Εβδομάδας των Παθών ή αλλιώς και Εβδομάδα του Πάσχα.

Η Μεγάλη Πέμπτη σύμφωνα με τον Χριστιανισμό είναι η ιερή μέρα κατά την οποία εορτάζεται ο Μυστικός Δείπνος του Ιησού Χριστού με τους 12 Αποστόλους. 

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η ημέρα είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση τεσσάρων γεγονότων τα οποία περιγράφονται στα Ευαγγέλια και τα οποία συνέβησαν σύμφωνα με τις ευαγγελικές αναφορές λίγο πριν τη Σταύρωση:

1. Ο Μυστικός Δείπνος, δηλαδή το δείπνο του Ιησού Χριστού με τους 12 Αποστόλους, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια του Ματθαίου (26, 17-30α), του Μάρκου (14, 12-26) και του Λουκά (22, 7-23),
2. Ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή το πλύσιμο των ποδιών των 12 Αποστόλων από τον Ιησού Χριστό, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια του Ματθαίου (23, 6-12), του Λουκά (22, 24-28) και του Ιωάννη (13, 1-20),
3. Η Υπερφυής Προσευχή, δηλαδή η προσευχή του Ιησού προς τον Πατέρα του μετά τον Μυστικό Δείπνο και λίγο πριν τη σύλληψή του, όπως περιγράφεται στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη (17, 1-26), και
4. Η προδοσία του Ιούδα η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του Ιησού, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια του Ματθαίου (26, 47-56), του Μάρκου (14, 43-50), του Λουκά (22, 47-53) και του Ιωάννη (18, 1-11).   

*Στον πίνακά του Μυστικός Δείπνος βλέπουμε τον Ιησού Χριστό και γύρω του τους δώδεκα Αποστόλους. Ο Ιούδας αποδίδεται με την πλάτη γυρισμένη προς τον θεατή ενώ στα πρόσωπα των υπολοίπων μαθητών του Ιησού  είναι εμφανής η αγωνία, η θλίψη, ο προβληματισμός για όσα μέλλονται να συμβούν. Πάνω από την παράσταση δεσπόζει μαύρο ύφασμα ως αναπαράσταση του ζόφου, του επαπειλούμενου κίνδυνου που κυριαρχεί στο περιστατικό. Μαύρο είναι επίσης και το ένδυμα του Ιούδα συνδέοντάς τον ο ζωγράφος άμεσα με την ευθύνη της κατάστασης. Στο τραπέζι υπάρχουν σκεύη που συνδέονται με την κατανάλωση "άρτου και οίνου" και μόνον, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια. Τα σώματα των απεικονιζομένων χαρακτηρίζονται από την έντονη φυσική κίνηση και στάση τους γύρω από το τραπέζι.