Δευτέρα 8 Μαΐου 2017

Η καλοσύνη του "Άλλου"

Σε μια ευχάριστη έκπληξη διάβασα τα καλά λόγια του κυρίου Γ. Χατζηδάκη (ιστολόγιο ΘΕΑΤΡΟΚΡΙΣΙΑ, στην κατηγορία Περιοδικό "Τόπος Θεάτρου"), στο παρακάτω κείμενο και τον ευχαριστώ για όσα γράφει:

Ολίγα για το Κονκλάβιο των ειδημόνων και η παρουσίαση ενός νέου κριτικού


Είναι θεμιτό, γόνιμο και δημιουργικό, όσοι μπαίνετε σ’ αυτό το blog άλλοτε να συμφωνείτε κι άλλοτε να διαφωνείτε με τις απόψεις που εκφράζονται. Υπάρχουν διαφορές αντιλήψεων, πώς να γίνει; Σ’ αυτές τις διαφορές στηρίζεται το προχώρημα της ανθρωπότητας και ο πολιτισμός της. Οι κριτικοί έχουμε συμβιβαστεί μ’ αυτό το γεγονός και δεν μας γεννάται ζήτημα αν η άποψή μας για μια παράσταση δεν συμφωνεί με την άποψη του τάδε η του δείνα συναδέλφου. Θα μπορούσε να ονειρευτεί κάποιος, κάποτε να γίνονται ειδικές συγκεντρώσεις όπου οι κριτικοί θα συζητούν μεταξύ τους για αισθητικά θέματα. Να μπορεί να ακούει ο απλός άνθρωπος τους σοφούς του θεάτρου να διαφωνούν η να συμφωνούν, να επιχειρηματολογούν και να αντικρούονται με θέμα μια παράσταση. Να αναλύουν ένα κοινωνικό φαινόμενο που να άπτεται του θεάτρου η μιας πλατιάς μερίδας θεατρικών έργων, ή προσανατολισμών της νεοελληνικής δραματουργίας, και η άποψη του κριτικού να μην περιορίζεται στα πλαίσια μιας στήλης , να μην κλειδώνεται ερμητικά με θεωρητικολογίες και να μην στεγανοποιείται με δογματισμούς και αφορισμούς, απρόσβλητη από απορίες και αντιλογίες .


Πόσο πολύτιμο θα ήταν αν καθιερωνόταν κάτι τέτοιο. Αν δηλαδή ο κριτικός βρισκόταν υποχρεωμένος να εξηγήσει τα φραστικά του σχήματα, την επιστημονική ορολογία που μεταχειρίζεται, με τα οποία αποθεώνει η κατακεραυνώνει μια παράσταση, να αποδείξει την ακρίβεια των ιστορικών στοιχείων που επικαλείται ως αδιάψευστος και αλάθητος γνώστης. Να αποδείξει την ορθότητα, την ευστάθεια, των θεωριών που διατυπώνει εκ του ασφαλούς και αντιστάσεως μη ούσης, ως μοναδικός παίκτης χωρίς αντίλογο, να εκθέσει τις θέσεις του παρουσία συναδέλφων του, ακροατών και αμφισβητήσεων. Ο καλοπροαίρετος θεατής, αναγνώστης, ίσως να πιστεύει πως στο συλλογικό τους όργανο οι κριτικοί, στην Ένωση Κριτικών Θεάτρου, αυτοί οι ειδικοί, οι αυθεντίες της θεατρικής πράξης και αποτιμητές της αξίας του θεατρικού πολιτισμού, όταν βρίσκονται μεταξύ τους θα συζητούν οπωσδήποτε για τα υψηλά προβλήματα αισθητικής, για τον ρόλο και τις κατευθύνσεις του θεάτρου στο σύγχρονο κόσμο, για τα νέα δεδομένα που θα επηρεάσουν το θέατρο στη συνέχεια του 21ου αιώνα, για τους μεγάλους ερμηνευτές και σκηνοθέτες και θα αναλύουν τις τεχνικές τους. Με έ

Σίγουρος ο απλός θεατής για αυτές τις συναντήσεις των δεσποτάδων της θεατρικής λατρείας, κοιμάται ήσυχος.

Ακόμα κι αν φανταστεί ο θεατής, αναγνώστης που λέμε, αν φανταστεί πως οι κριτικοί δεν έχουν χρόνο να συναντιούνται, θα καθησυχάσει σκεπτόμενος πως τουλάχιστον θα έχουν οπωσδήποτε ένα δικό τους κλειστό κύκλο ηλεκτρονικής επικοινωνίας που μέσω αυτού θα ανταλλάσσουν τα υψηλά τους ζητήματα, αυτά που καθορίζουν την πορεία του θεάτρου και αναδεικνύουν τις αξίες. Σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορούσε να υποθέσει ο εν λόγω καλοπροαίρετος πως οι κριτικοί, γνωστοί πνευματικοί άνθρωποι, καθηγητάδες, εκπρόσωποι της πνευματικής ηγεσίας του τόπου, ασχολούνται με πεζές διεκδικήσεις, πως διαγκωνίζονται, κυριαρχούμενοι από μισαλλοδοξίες διεκδικώντας διακρίσεις που τους εξασφαλίζουν δύναμη, επιρροές και οφίτσια. Όχι, όχι, τίποτα απ’ όλα αυτά ούτε συμβαίνει ούτε και θα το φανταζόταν ο απλός πολίτης. Οι θεατρικοί κριτικοί στέκουν στο ύψος της εικόνας που έχει δημιουργήσει ο καλοπροαίρετος αναγνώστης τους. Και μπορεί να μείνει ήσυχος πως η Ένωση των Θεατρικών Κριτικών έχει επίγνωση πως είναι ένα πνευματικό σωματείο και όλοι εκεί μέσα συναισθάνονται τον θανάσιμο κίνδυνο που διατρέχει ο ελληνικός πολιτισμός, η αξιοπρέπεια του έθνους και οι ελληνικές αξίες.

Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά νέοι κριτικοί προστίθενται στους παλιούς και για του λόγου το ακριβές σημειώστε παρακαλώ το όνομα του Κώστα Σαμάντη που τον εντόπισα με τακτικές δημοσιεύσεις στην εφημερίδα «Ρήξη», στο περιοδικό «Αρδην» και τακτικότερα στο site «Υμηττός – Υψίπολις». Συνδέεται με την θεατρική δραστηριότητα του Υμηττού και αν δεν πρόκειται για συνωνυμία ήταν και υποψήφιος Δήμαρχος του. Είναι γνώστης του θεάτρου (πιθανόν να αναμειγνύεται στα τεκταινόμενα του «Π.Ο.Υ») {σημείωση: εννοείται προφανώς ο Φ.Ο.Υ.} και τα γραφτά του δείχνουν εμπειρία της σκηνικής πράξης. Υπολογίζω πως τα κριτικά του σημειώματα θα πρέπει να ξεπερνούν τα πενήντα αλλά τα πολιτικά και θεωρητικά του άρθρα είναι πολύ περισσότερα. Δείχνει πως κατέχει γερή θεωρητική κατάρτιση, απόφοιτος της φιλοσοφικής ίσως, κάνει ρεαλιστικές προσεγγίσεις και έχει ύφος γραφής κατανοητό και ευπρόσιτο. Δεν μπόρεσα να συγκεντρώσω περισσότερα στοιχεία και δεν βρήκα καμιά φωτογραφία του. Τα περισσότερα ας μου τα στείλει. Συνεπής με το χρέος μου προσθέτω το όνομά του στις στήλες των νεοεμφανιζόμενων κριτικών. Καλόδεχτος

Γιώργος Χατζηδάκης

Όταν διαβάζεις τα παραπάνω και έχεις λειτουργήσει στη ζωή σου με γνώμονα την επιθυμία της γνώσης, το ενεργό του συνανήκειν και την σταθερά της αλληλεγγύης, τέτοια αναπάντεχα σημειώματα σου δίνουν δύναμη και σε επιφορτίζουν με επιπλέον ευθύνη.
Κύριε Χατζηδάκη σας ευχαριστώ.

Σαμάντης Κώστας

Δεν υπάρχουν σχόλια: