Κυριακή 7 Ιανουαρίου 2018

Όταν ο Κόρτο συνάντησε τον Καβάφη


Ο τυχοδιώκτης ναυτικός Κόρτο Μαλτέζε υπήρξε εμβληματική μορφή των κόμικς. Αφοσιωμένος σε μια αέναη αναζήτηση εμπειριών στα πέρατα του κόσμου και με υψηλό αίσθημα αλληλεγγύης προς τους όπου γης καταπιεσμένους, επιστρέφει για μια νέα περιπέτεια που σέβεται και τιμά τον εμπνευστή του και μεγάλο παραμυθά, Ούγκο Πρατ.

Οταν έχεις να αναμετρηθείς καλλιτεχνικά με κάτι τόσο σπουδαίο και μεγάλο όσο το σαγηνευτικό και μαγικά περιπετειώδες σύμπαν των ιστοριών του Ούγκο Πρατ, με πρωταγωνιστή τον Κόρτο Μαλτέζε, είναι ύψιστο λάθος να αισθανθείς ανταγωνιστικά. Αντιθέτως, οφείλεις να αντιμετωπίσεις τον δάσκαλο με τον προσήκοντα σεβασμό και τον χαρακτήρα με συνέπεια και ευθύνη. Αλλά και να βάλεις τη δική σου σφραγίδα.
κόμικς
Οι Ισπανοί δημιουργοί Juan Diaz Canales (σενάριο) και Ruben Pellejero (σχέδια) τα καταφέρνουν περίφημα σε όλα. Το 2015, είκοσι ολόκληρα χρόνια μετά τον θάνατο του Ιταλού καλλιτέχνη (1927-1995), που ήταν ήδη πάρα πολλά για να απέχει ένας τόσο σημαντικός ήρωας όσο ο Κόρτο Μαλτέζε από τον κόσμο των κόμικς, τόλμησαν να στήσουν μια δική τους ιστορία με τίτλο «Sous Le Soleil De Minuit» (Κάτω από τον Ηλιο του Μεσονυκτίου) και κεντρικό χαρακτήρα τον λιγομίλητο και δωρικό, τολμηρό ναυτικό. Η επιτυχία ήταν μεγάλη και οι κριτικές αποθεωτικές.
κόμικς
Δύο χρόνια μετά, οι Canales και Pellejero το ξανατολμούν με μια ακόμα πιο σύνθετη και πολυεπίπεδη ιστορία με τον λακωνικό τίτλο «Εκουατόρια» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μικρός Ηρως, μετάφραση: Ντίνα Φατούρου). Το αποτέλεσμα είναι και πάλι εντυπωσιακό.
Η ιστορία ξεκινά από την πλατεία του Αγίου Μάρκου στη Βενετία με μια καμηλοπάρδαλη να τρέχει στους δρόμους και τους καραμπινιέρους να την καταδιώκουν με τα όπλα τους. Και συνεχίζεται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου όπου ο Κόρτο επισκέπτεται την ελληνική κοινότητα για να συναντήσει τον φίλο του, Κώστα Καβάφη, την ώρα που αυτός απαγγέλλει το ποίημά του «Η Πόλις».
κόμικς
Ο Ελληνας ποιητής ενημερώνει τον ναυτικό για την εκρηκτική πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο και προσφέρεται να τον βοηθήσει στην αναζήτηση του μαγικού καθρέφτη. Ενας ακόμη Ελληνας, ο Μανώλης, υπό το βλέμμα τριών μαυροφορεμένων κι αμίλητων γυναικών σε έναν σκοτεινό χώρο διακοσμημένο με όπλα («Ο πατέρας μου! Ενας μεγάλος άντρας και σπουδαίος Ελληνας πατριώτης! Αυτά τα όπλα τα χρησιμοποίησε για να εξοντώσει εκατοντάδες Τούρκους εχθρούς») θα τον βοηθήσει ύστερα από μια τραυματική γνωριμία.
Σε ένα κλίμα έντασης και πολιτικής βίας, ο Κόρτο θα σώσει τον Ουίνστον Τσόρτσιλ από μια απόπειρα δολοφονίας («Ειλικρινά θα απορήσω αν αυτός ο άνθρωπος κάνει μεγάλη καριέρα στην πολιτική», λέει η νεαρή δημοσιογράφος έπειτα από μια συνέντευξη του Βρετανού πολιτικού) και γι’ αυτό θα επικηρυχθεί από τους φανατικούς.
κόμικς
Η «απόδραση» θα τον οδηγήσει σε έναν ταραγμένο κόσμο γεμάτο λαθρέμπορους, στρατιωτικούς, επαναστάτες και καλλιτέχνες από την Ερυθρά Θάλασσα στη Ζανζιβάρη, στη Μομπάσα, στη Μάλτα, στις Πηγές του Νείλου, στα βάθη της Αφρικής, στην «Καρδιά του Σκότους», όπως θα έλεγε κι ο Τζόζεφ Κόνραντ, «φίλος» του Κόρτο από παλιά.
Η κατάληξη αυτού του ταξιδιού, ενός ακόμη στην πλούσια «θητεία» αυτού του ακαταπόνητου τυχοδιώκτη, δεν θα είναι η Ιθάκη, την οποία αρνείται πεισματικά έστω και να προσεγγίσει, επιλέγοντας το αέναο ταξίδι χωρίς προορισμό.
«Λακωνικός, φίλος με τους φίλους και εχθρός με τους εχθρούς, περιπλανιέται σε όλες τις ακτές και τα πελάγη αυτού του κόσμου αναζητώντας χαμένους θησαυρούς και μαγικά κλειδιά που λύνουν μυστήρια. Αν και προσπαθεί να είναι μάρτυρας στα γεγονότα, παίρνει πάντοτε το μέρος των καταπιεσμένων και των αδυνάτων, παραμένει πάντοτε πιστός στη φιλία και τον πολιτισμό κάθε λαού. Κινείται τα χρόνια 1900-1937.
κόμικς
Αν και γεννήθηκε στη Μάλτα, μεγάλωσε με τη μητέρα του στην Κόρδοβα. Μια χειρομάντισσα φίλη της μητέρας του, του αποκάλυψε πως το χέρι του δεν έχει γραμμή της ζωής. Λίγο μετά, ο Κόρτο πήρε ένα ξυράφι και τράβηξε μια ευθεία γραμμή στο αριστερό του χέρι», σημειώνει ο Λευτέρης Ταρλαντέζος προλογίζοντας την ιδιαίτερα προσεγμένη ελληνική έκδοση και δίνοντας χρήσιμα βιογραφικά και περιγραφικά στοιχεία για το παρελθόν του ναυτικού αλλά και τη ζωή του δημιουργού του.
Σύμφωνα με τον Πρατ «ο Κόρτο Μαλτέζε είναι μια απάντηση στον αγγλο-αμερικανικό ιμπεριαλισμό που κυριαρχεί στον κινηματογράφο, στα κόμικς, στη λογοτεχνία. Ενιωσα την ανάγκη να δημιουργήσω έναν χαρακτήρα κοντινότερο σε μας, περισσότερο μεσογειακό, έναν χαρακτήρα ελεύθερο. Επρεπε να εκφράσω μέσα από τις περιπέτειές του τον πόθο για ελευθερία σ’ αυτές τις μεγάλες χώρες της Νοτίου Αμερικής που ταξίδεψα.
κόμικς
Ο Κόρτο Μαλτέζε είναι το άθροισμα των εμπειριών μου όταν εγκατέλειψα την Ιταλία, το 1949, και διάλεξα την Αργεντινή σαν τη χώρα της ωρίμανσής μου, μετά από μια βενετσιάνικη παιδική ηλικία και μια αφρικανική νεότητα. Είναι αυτό που μου επέτρεψε να γίνω ένας πολίτης του κόσμου, γνωρίζοντας ανθρώπους που είχαν έρθει από τις τέσσερις γωνίες αυτού του κόσμου».
Ολο αυτό το πλούσιο και πολυπολιτισμικό υπόβαθρο του Πρατ που αντανακλάται απόλυτα στις περιπέτειές του προσπαθούν και επιτυγχάνουν να αξιοποιήσουν οι Canales (σεναριογράφος μεταξύ άλλων του ιδιαίτερα επιτυχημένου νεονουάρ «Blacksad») και Pellejero (συνεργάτης πολλών σημαντικών ευρωπαϊκών περιοδικών και μεγάλων σεναριογράφων), έμπειροι και πολυβραβευμένοι αμφότεροι.
Καταφέρνοντας παράλληλα να αναβιώσουν ένα saga που διακόπηκε απότομα με τον θάνατο του Pratt και απ’ ό,τι φαίνεται μπορεί να έχει ακόμη πολλές συνέχειες. Γιατί, όπως λέει και ο Κόρτο Μαλτέζε στην Εκουατόρια, ξεκινώντας την αναζήτηση των οστών του Εμίν Πασά: «Δεν μπορώ να βρω δύναμη να αρνηθώ την αποστολή». Την όποια αποστολή, συμπληρώνουμε εμείς, αρκεί να έχει μέσα της την περιπέτεια και το ταξίδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: