Τον Λαέρτη Βασιλείου είχαμε πρωτοσυναντήσει στο έργο του Μπράϊαν Φρίελ, ‘ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ’ (σκην. Α. Αντύπας), ένα έργο που διαπραγματευόταν την προσπάθεια επιβολής και κατοχής της Ιρλανδίας από τους Εγγλέζους αποικιοκράτες, διαμέσου της αποδόμησης της γλώσσας και της προφορικής παράδοσης. Ένα έργο πραγματικά συγκλονιστικό στο οποίο και ήταν υποψήφιος για το βραβείο Χόρν, για τον ρόλο του νεαρού Εγγλέζου αξιωματικού. Έκτοτε τον συναντήσαμε κι άλλες φορές στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.
Αυτή τη φορά τον βρίσκουμε ως σκηνοθέτη στην παράσταση ‘Ενας στους δέκα’ μαζί με τους Δαβίδ Μαλτέζε, Κρις Ραντάνοφ, Ένκελεντ Φεζολλάρι στην διανομή. Είναι η πρώτη φορά, αν δεν κάνουμε λάθος, που ανεβαίνει ένα θεατρικό με συντελεστές εξ ολοκλήρου μετανάστες της δεύτερης γενιάς.
Στο έργο συναντάμε τα προβλήματα προσαρμογής των μεταναστών στην Ελληνική κοινωνία μέσα από κωμικές αλλά και δραματικές καταστάσεις. Όλα αυτά σε ένα κείμενο όπου την διαμόρφωση έχει κάνει ο Λ. Βασιλείου αλλά πολλές φορές κατά την διάρκεια την πρόβας το κείμενο φάνηκε να τράβηξε μια δικιά του (αυτόνομη) πορεία με την βοήθεια βέβαια και των τριών ηθοποιών. Η σκηνοθεσία αλλά και οι ερμηνείες είναι αρκετά προσεγμένες, το σύνολο δε του εγχειρήματος αποτελεί ένα παράδειγμα ένταξης των μεταναστών στην κοινωνία υποδοχής. Πέρα όλων των άλλων όμως η πιο συγκλονιστική στιγμή είναι αυτή του χειροκροτήματος μετά το τέλος της παράστασης. Ένα χειμαρρώδες χειροκρότημα (στις δύο τουλάχιστον παραστάσεις που εγώ προσωπικά παρακολούθησα) το οποίο λειτουργεί λυτρωτικά για όλους, σκηνοθέτη, ηθοποιούς και κοινό, ένα χειροκρότημα το οποίο για μεν τους πρώτους σημαίνει επιτέλους αποδοχή και επιτυχία, για δε το κοινό επιβράβευση αλλά ενδεχομένως και απενεχοποίηση.
Κι όλα αυτά ενταγμένα μέσα σ’ ένα πλαίσιο έντονου διαλόγου τον τελευταίο καιρό γύρω από το θέμα της λαθρομετανάστευσης όπου ακόμη κι αυτή την στιγμή, κάποιοι αδυνατούν να διαχωρίσουν το ζήτημα των (λαθρο)μεταναστών από το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης, εγκλωβισμένοι ανάμεσα στο δίπολο ‘Ανοικτά σύνορα’ και ‘Εξω οι ξένοι’, όπως επίσης αδυνατούν να αντιληφθούν την κρίσιμη αυτή στιγμή κατά την οποία ένα πρόβλημα μεταφέρεται από την χώρα αναχώρησης στη χώρα υποδοχής.
Στα πολύ θετικά της παράστασης και το ιδιαίτερα προσεγμένο πρόγραμμα, με κείμενα στην εισαγωγή του των Σταύρο Μπουφίδη (ειδικευμένο ψυχίατρο), Ντίνα Καράτζιου αλλά και αποσπάσματα από συνέντευξη του Νόαμ Τσόμσκυ στον Πέτρο Παπακωνσταντίνου (Καθημερινή της Κυριακης 9-4-06) από την οποία και παραθέτουμε δύο αποσπάσματα.
…..Το θέμα [της λαθρομετανάστευσης] έχει πολλές διαστάσεις (…) Εδώ συγκρούονται διαφορετικά ταξικά συμφέροντα. Οι επιχειρηματίες θέλουν τους μετανάστες, γιατί τους βλέπουν σαν φτηνή, εύκολα εκμεταλλεύσιμη εργατική δύναμη. Οι εργαζόμενοι βιώνουν τη μετανάστευση σαν μοχλό για τη συμπίεση των ημερομισθίων και των κοινωνικών τους δικαιωμάτων. Επιπλέον, υπάρχει μια σύγκρουση αξιών. Από τη μία πλευρά, οι ανθρωπιστικές αξίες επιβάλλουν την ελεύθερη διακίνηση όχι μόνο των κεφαλαίων, αλλά και των ανθρώπων, όπως και την ίση μεταχείριση ντόπιων και μεταναστών σε όλα τα επίπεδα. Από την άλλη, η δημοκρατική αρχή αναγνωρίζει σε κάθε εθνικό σχηματισμό να επιλέγει ο ίδιος τι είδους κοινωνία θα οικοδομήσει και πως θα φυλάει τα σύνορά της….
…..Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα [της λαθρομετανάστευσης] στη ρίζα του είναι να βελτιωθούν οι υποδομές, οι μισθοί και το βιοτικό επίπεδο στις χώρες από όπου έρχονται οι μετανάστες. Τα κόμματα του κατεστημένου και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που τα ελέγχουν δεν πιστεύουν και δεν θέλουν, κατά βάση, να αντιμετωπίσουν τη λαθρομετανάστευση. Στην πραγματικότητα, τους συμφέρει να έρχεται ο μετανάστης σαν κυνηγημένο ζώο, έτοιμος να δεχτεί οποιαδήποτε δουλειά με εξευτελιστικούς όρους και να μη διεκδικεί τίποτα, καθώς θα φοβάται ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να απελαθεί. Παράλληλα, εκφοβίζουν τον αμερικανό εργαζόμενο ότι μπορεί να απολυθεί και να προσληφθεί στη θέση του ο φτηνός, πειθαρχικός μετανάστης. Τι καλύτερο για τις επιχειρηματικές ελίτ από μια τρομαγμένη εργατική τάξη, από μια τρομαγμένη κοινωνία ; Ο μέχρι πρότινος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Άλαν Γκρίνσπαν, επί των ημερών του οποίου η αμερικανική οικονομία εξελίχθηκε με τον πιο ολέθριο τρόπο για τη μη προνομιούχο πλειοψηφία, το είπε εντελώς καθαρά ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα ήταν η διάχυση της ανασφάλειας, που αναγκάζει τους εργαζόμενους να είναι πιο αποδοτικοί, κάτι «πολύ υγιές» για την οικονομία. Αυτή είναι η φιλοσοφία της «ευέλικτης» απασχόλησης, των αναλώσιμων εργαζομένων (…)
Το έργο ανέβηκε κατ’ αρχάς στο θέατρο του Νέου Κόσμου από 3-10-07 έως 6-1-08 και εκτάκτως την άνοιξη του 2008. Τις προηγούμενες μέρες παιζόταν στη Θεσσαλονίκη .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου